Sức khỏe thể chất là nền tảng cho cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc. Khi bạn khỏe mạnh về thể chất, bạn sẽ có nhiều năng lượng hơn để tận hưởng cuộc sống và đạt được mục tiêu của chính mình. Trong bài viết này, Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI) sẽ cùng bạn thảo luận về tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe thể chất và một số lời khuyên thiết thực để giúp bạn cải thiện sức khỏe của mình.
Tăng cường thể lực, nâng cao sức khỏe
Các bài luyện tập thể lực giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, sức bền, sự dẻo dai và nâng cao thể lực, cải thiện sức khỏe.
Chẳng hạn như, các bài tập gym sử dụng tạ để tác động lên các nhóm cơ khác nhau sẽ tăng cường sức mạnh cơ bắp ở tay, chân, vai, ngực,… Việc tập luyện đều đặn giúp cải thiện sức bền và khả năng hoạt động lâu dài của cơ bắp mà không gặp mệt mỏi. Các hoạt động chạy bộ, đạp xe, bơi lội giúp nâng cao sức bền tim mạch và cơ bắp.
Các hoạt động thể chất giúp đốt cháy calo và hỗ trợ quá trình giảm cân tốt hơn thông qua việc tăng cường trao đổi chất. Bằng cách tham gia vào các hoạt động thể chất, cơ thể sẽ được kích thích hoạt động mạnh mẽ hơn, đồng thời cải thiện quá trình trao đổi chất, từ đó giúp tiêu hao năng lượng và đốt cháy mỡ thừa một cách hiệu quả.
Xem thêm: Thực đơn giảm cân 7 ngày 3 bữa cho người giảm cân, ăn kiêng khoa học, hiệu quả bất ngờ
Chăm sóc sức khỏe thể chất là khoản đầu tư vô giá cho tương lai của bạn. Hãy dành thời gian và nỗ lực để cải thiện sức khỏe mỗi ngày. Bằng cách thực hiện các thay đổi nhỏ trong lối sống, bạn có thể tạo ra sự khác biệt lớn cho chính bản thân mình.
Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI) đồng hành chăm sóc sức khỏe chủ động bằng việc cao sức khỏe thể chất, giúp mọi người nhận thức rõ về việc phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe từ bây giờ. Hãy nhớ rằng, bạn chỉ có một cơ thể, vì vậy hãy chăm sóc nó thật tốt nhé!
Khẳng định rằng: bạn phải khỏe mạnh cả về thể chất và tinh thần thì mới gọi là có sức khỏe tốt. Nói tới sức khỏe thì ta phải nghĩ ngay tới 2 vấn đề cốt lõi đó là: thể chất và tinh thần.
Một cơ thể khỏe mạnh về thể chất cần được hiểu là: tất cả các cơ quan từ não bộ cho tới lục phủ ngũ tạng và chân tay, tai mắt mũi, da, xương khớp, cơ bắp, răng, tóc, móng... đều khỏe mạnh và không có bệnh tật. Ăn uống ngủ nghỉ, sinh hoạt, lao động... bình thường.
Một cơ thể không khỏe mạnh về thể chất được hiểu là: chỉ cần một trong số các cơ quan nêu trên bị đau, tắc nghẽn, viêm, khối u, ngứa ngáy, sưng phù, thoái hóa, nứt gãy, cọt kẹt, giòn rụng, sần sùi... gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Ăn uống, ngủ nghỉ, hoạt động... bất bình thường.
1- Một cơ thể khỏe mạnh về tinh thần được hiểu là:
- Tinh thần con người là hơi thở của cuộc sống, bao gồm trí tuệ, cảm xúc, nỗi sợ hãi, niềm đam mê và tính sáng tạo... của mỗi chúng ta.
- Cảm xúc vui vẻ, dễ chịu, sảng khoái, thoải mái, phấn chấn, hào hứng, say mê, yêu thương.
- Tự cảm nhận được là đang có chất lượng cuộc sống tốt.
2- Một cơ thể không khỏe mạnh về tinh thần được hiểu là:
- Lo âu, sợ hãi, bất an, bồn chồn, trì trệ, mất ngủ, nhớ nhớ quên quên...
- Cảm thấy chất lượng cuộc sống kém.
Một trong những dấu hiệu phổ biến hay gặp khi sức khỏe tinh thần giảm sút:
2- Trí nhớ giảm, hay quên và khó tập trung;
4- Bị trơ cảm xúc; cảm thấy khó hòa nhập với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và xa lánh các hoạt động xã hội;
5- Cảm thấy bản thân không có giá trị, vô vọng, vô dụng, là một gánh nặng;
6- Cảm thấy buồn bã, lo lắng, sợ hãi, kéo dài;
7- Tính nết thay đổi thất thường, dễ bị kích động; có thể là mâu thuẫn, lạnh nhạt, xa cách;
8- Liên tục có suy nghĩ hồi tưởng hoặc hành vi lặp đi lặp lại;
9- Nghe hoặc nhìn thấy những thứ ảo, không thực sự tồn tại;
10- Uống rượu, hút thuốc lá nhiều hơn hoặc tìm đến ma túy.
11- Cảm thấy khó thực hiện các hoạt động và công việc hàng ngày, hiệu quả công việc giảm sút mà không rõ lý do;
12- Có ý nghĩ làm tổn thương, gây hại chính mình hoặc người khác; thậm chí có ý định tự tử.
Tầm quan trọng của sức khỏe thể chất là điều không thể chối cãi, tuy nhiên sức khỏe tinh thần cũng quan trọng không kém và chúng có mối liên hệ mật thiết với nhau. Những cảm xúc tích cực thường hiện diện trong một cơ thể khỏe mạnh và tương tự, cơ thể được chăm sóc kỹ lưỡng bao giờ cũng khiến cá nhân đó an tâm và tập trung phát triển các kỹ năng bổ ích thay vì chìm trong căng thẳng, bức bối. Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa sức khỏe thể chất và tinh thần trong bài viết dưới đây.
Chăm sóc sức khỏe thể chất có tác dụng gì?
Theo NCBI, việc tập thể dục thường xuyên có tác động tích cực và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý mãn tính, chẳng hạn như tim mạch, đột quỵ, tiểu đường loại 2 và một số loại ung thư khác. (2)
Theo báo cáo của Bộ Y tế, tình hình đái tháo đường ở Việt Nam đang tăng nhanh. Bệnh không chỉ phổ biến ở các khu vực đô thị mà còn lan rộng đến hầu hết các vùng miền khác. Đái tháo đường gây ra nhiều tác động tiêu cực cho sức khỏe, gây tàn phế và thậm chí gây tử vong do thường được phát hiện và điều trị muộn. (3)
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 7 triệu người mắc bệnh lý đái tháo đường, với hơn 55% trong số đó đã phát triển các biến chứng. Trong số này, 34% gặp phải biến chứng về tim mạch, 39,5% gặp biến chứng về mắt và thần kinh, và 24% gặp biến chứng về thận. Các biến chứng này không chỉ làm tăng chi phí điều trị y tế mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Cùng với đó, xu hướng tử vong do bệnh tim mạch tại Việt Nam đang gia tăng và bệnh mạch máu não chiếm tỷ lệ cao nhất. Tỷ suất tử vong từ bệnh mạch máu não đã tăng từ 127,3/100.000 dân vào năm 2000 lên 164,9/100.000 dân vào thời điểm 2019. (4)
Việc tập thể dục đều đặn không chỉ giúp cải thiện chức năng hô hấp mà còn làm giảm các triệu chứng liên quan đến hô hấp, chẳng hạn như khó thở, ho. Bằng cách tập thể dục đều đặn, cơ thể sẽ được rèn luyện để tăng cường khả năng thông khí của phổi, cải thiện sự linh hoạt và giảm cảm giác khó thở. (5)
Luyện tập thể dục thể thao không chỉ giúp giải phóng endorphin – loại hormone có tác dụng giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng mà còn giúp giải tỏa năng lượng tiêu cực. Bằng cách tham gia hoạt động thể chất, cơ thể được kích thích để loại bỏ cảm giác căng thẳng và lo lắng, từ đó giúp bạn cảm thấy thư giãn và bình tĩnh hơn. Vận động thể chất còn được xem là phương pháp hiệu quả để quản lý stress và duy trì trạng thái tinh thần tích cực.
Ảnh hưởng của sự suy yếu sức khỏe tinh thần
Nhiều người than phiền như tôi thường xuyên thức khuya và kéo theo đó là chuỗi ngày của những mệt mỏi, thất vọng. Mọi thứ cứ như vòng tuần hoàn tác động qua lại lẫn nhau, không hồi kết nếu chúng ta không đủ tỉnh táo để nhận diện và thay đổi.
Khi bạn mệt hoặc buồn đau, bạn hẳn nhiên sẽ chẳng còn quan tâm đến chuyện tắm giặt, ăn uống, thậm chí là tình dục hoặc nếu có, chúng thường được vận hành một cách vô độ và đây cũng là một trong những cách thức bạn dùng để giải tỏa sự căng thẳng.
Cách chăm sóc sức khỏe thể chất
Nước là yếu tố vô cùng quan trọng đối với sức khỏe toàn diện của cơ thể. Nước giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, bôi trơn khớp, bảo vệ tủy sống và các mô nhạy cảm khác. Đồng thời, nước còn đảm bảo việc vận chuyển chất dinh dưỡng đến các tế bào diễn ra một cách hiệu quả. (1)
Đối với người trưởng thành, nên uống khoảng tám cốc nước mỗi ngày, tuy nhiên nhu cầu nước có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ hoạt động hàng ngày, khí hậu cũng như tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Để đảm bảo cung cấp đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể, bạn có thể đặt chai nước trên làm việc để nhắc nhở cơ thể cần bổ sung nước; Có thể thêm trái cây vào nước uống để tăng hương vị. Với những người thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, nên uống một cốc nước trước và sau khi tập để bổ sung nước đã mất đi trong quá trình vận động.
Cách tính lượng nước cần uống theo công thức:
Lượng nước uống hàng ngày (lít) = Cân nặng (kg) x 0.04 (lít)
Chẳng hạn như, bạn có cân nặng là 55kg, thì lượng nước uống mỗi ngày sẽ bằng 55 x 0.04 = 2.2 lít nước.
Thiết lập chế độ ăn cân bằng là một trong những cách chăm sóc sức khỏe thể chất mà bạn không thể bỏ qua. Trong chế độ ăn, ưu tiên lựa chọn các loại trái cây và rau xanh chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
Đồng thời, hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn và đồ chiên rán trong chế độ ăn, bởi chúng thường chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và chất bảo quản gây hại cho sức khỏe. Đồ ăn, thức uống chứa nhiều đường không có giá trị dinh dưỡng và có lượng lớn calo gây tăng cân và các vấn đề sức khỏe khác nếu tiêu thụ quá mức.
Hãy nhớ rằng mỗi người sẽ có nhu cầu dinh dưỡng riêng biệt, tùy thuộc vào từng thể trạng và bệnh lý. Thế nên, cần thăm khám, đánh giá và can thiệp dinh dưỡng cùng chuyên gia để có thể xây dựng chế độ ăn phù hợp.
Tham khảo: Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam
Việc luyện tập thể dục thể thao mang đến nhiều lợi ích sức khỏe, tăng cường trao đổi chất, cải thiện vóc dáng và giải tỏa căng thẳng công việc, học tập. Bạn có thể bắt đầu với những bài tập đơn giản, đi bộ, chạy bộ, đạp xem,… duy trì hoạt động thể chất ít nhất 30 phút mỗi ngày với cường độ phù hợp. Lượng calo đốt cháy thực tế có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như trọng lượng cơ thể, cường độ hoạt động và mức độ tập luyện.
Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi sau ngày dài và tái tạo năng lượng cho ngày tiếp theo. Cùng với đó, một giấc ngủ chất lượng còn tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các bệnh tật, cải thiện trí nhớ, khả năng tập trung và hiệu suất làm việc.
Một giấc ngủ đủ, chất lượng thường kéo dài khoảng 7-8 tiếng đảm bảo cơ thể hoạt động một cách tốt nhất. Thời gian ngủ có thể thay đổi đôi chút tùy thuộc vào độ tuổi, cơ địa và mức độ hoạt động hàng ngày của mỗi người. Tuy nhiên, việc duy trì thói quen ngủ sớm, đủ giấc mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và trạng thái tinh thần.
